LUNGRANG
Lungrang khua cu Chin state,Hakha peng chungin Senthang ram chungah a ummi Lai mi kan umnak khua a si. Hakha peng, Matupi peng leThantlang peng tiah pengthum an i tonnak ramri khua a si. Apawngkam khua hna cu chaklei ah Hakha peng Phai Zawng khua ,nichuaklei ah Surkhua le thlanglei ah Lung Khin khua hna an um. Nichuak thlanglei ah Matupi peng Aika khua a um i nitlaklei ah Thantlang peng Khuahrang khua le Thangaw khua hna an um.
Lungrang khua cu 1450 kum ah Khuplal phun hna nih an tlak tiah kum 2000 ah chuahmi Lungrang Tipil Khrihfabu Diamond Jubilee cauk ah an tial. Hmundang in a ra mi kan rak si cio caah miphun phun (26) kan um. Kum 1957 hlan cu Inn 300 an rak si nain Chawncum le Leipi khua le Magwe ramthen i Ohhlah khua hna cu an va tlak hna i an i thial caah atu ah cun Inn 200 hrawng kan um. Minung thongkhat naktam kan um i High School zawng a umnak a si.
1970 kum tiang Laiphung biaknak a thawnnak a si. Laiphung biaknak in an raithawi mi vialte hna cu phunhnih lawngin then khawh an si. Pakhatnak ah phumtam piin an satil Arva a karhnak caah rai an thawi hna i pahnih nakah an ngandamnak caah a phunphun in rai an thawi hna. An biaknak he pehtlaih in miteinak caah an rak i zuammi Laiphung sunparnak puai bawite, khuangcawi(bawipi) le lawngthlak hna cu pakhat hmanh lonh in tuah phung a si lo caah lonh lo tein Inn 121 nih an rak tuah.
Kum 1896 Mirang pawl Lungrang lei an rak kai lio ah an rak doh hna. Ral hmaisuang in a rak kaptu hna (1) Pu Ral Thang (2) Pu Lian Ki (3) Zawng Lian hna lak ah Pu Lian Ki cu Mirang nih an rak kah thah i a ngawng an rak tan i khuachung lei ah a lu lawngin an rak lutpi mipa a si.
Hakha pengah a sangbik tlang bawipa tlang cu Lungrang ram chungah a um I Mirang chan le Kawl cozah chan 1964 kum hna ah tlang a san an rak tah. Tlang an tah hmelchunnak zawng cu tlang cungah an rak tuah tak hna.
Lungrang khua cu lothlo in paw aa cawmmi kan si. Sihmanhsehlaw kan pengtlang ah Haser a thiam hmasa mi khua kan si batukin atu ah cun kan mino hna nih Haser hi pawcawmn riantuannak ah an hman cang.
